Daha önceki yazılarımda bir yayınevine kitap dosyası gönderme aşamalarının nasıl olacağını anlatmıştım. Yazı dizisine bağlı kalacak olursak bu bölüm yine eğitim yayıncılığı ve yayınevlerine soru hazırlama üzerine olacak. Öğretmenlere yönelik hazırladığım bu serideki birçok bilgi aslında yazar olmak isteyen herkesin aradığı bilgiler. Soru yazımı ile ilgili bu seriyi tamamladıktan sonra roman yayınlatma, metin yazarlığı, kurgu oluşturma gibi konulara da ilerleyen yazılarda değineceğim.
Gelelim, soru yazmak ve uzmanlık alanı ile ilgili yazarak para kazanma niyetinde olan branş öğretmenlerinin, yayınevi ile kitap anlaşması yaptıktan sonraki aşamalarına.
Kitabın İlk Yazım Aşaması
Yayınevinden aldığınız işi, word dosyası olarak ya da kâğıt üzerinde yazıp göndereceğiniz süreç, ilk yazım aşamasıdır. Adobe Indesign programının kullanımı hakkında bilginiz varsa bu programı kullanmanız çok daha iyi olacaktır.
Bu aşamada, işin aciliyetine göre, yazmanız gereken testleri belirli bir sürede tamamlarsınız. Çok acil olan durumlarda yazdıklarınızı bölüm bölüm göndermeniz istenir. Çünkü siz kalan bölümleri yazmaya devam ederken dizgi de yazımı biten bölümleri Adobe Indesign programına aktaracak yani dizgileyecek ve sayfa düzenini, mizanpajını ayarlayacaktır.
Özellikle ortaokul kitaplarında, çok fazla görsel içerdiği ve dizgisi uzun sürdüğü için genellikle bu yöntem tercih edilir. Böylece siz yazma işleminin geri kalan kısmını bitirdiğinizde, dizgilenen ilk kısım da tashih için size gönderilecektir. ''Tashih nedir?'' diyenler blogumdaki Tashih Ne Demek? yazısını okuyabilir. Kısaca bahsetmek gerekirse eser dizgi biriminde dizildikten sonra yapacağınız bazı düzenltmelerdir, diyebiliriz.
Bu aşama, yani eserin ilk yazım aşaması bu işin en güzel ve en eğlenceli aşamasıdır. Kendi adıma en sevdiğim kısımdır. Asıl ''iş'' olarak görmeniz gereken kısım, bundan sonra başlıyor. Çünkü bu aşamada sadece kendi yaptıklarınızdan sorumlusunuzdur.
Kitap Basım Sürecinde Eser Planı Oluşturma
Kitabın ilk yazım aşamasında, öncelikle yazacağınız ürünün planını oluşturursunuz. Hangi sınıf seviyesi için yazıyorsanız bu sınıfın müfredatını detaylı bir şekilde inceleyip hangi konuya kaç test ayıracağınızı, her testte kaç soru olacağını ve toplam test sayısını belirlersiniz. Bazen de tüm bunlar editör tarafından planlanmış olarak size gelir. Bu tamamen yayınevinizin çalışma düzenine bağlı.
Eğer planı siz oluşturuyorsanız, test sayılarını konuların önemine göre belirlersiniz. Konuların önemini yine Türkçe dersi üzerinden şöyle açıklayayım:
Cümlenin ögeleri konusundan son üç yıldır hiç soru çıkmamış ama yine de bu sene çıkma ihtimali var çünkü müfredatta yer alıyor, buna karşın parçada anlam konusu ile ilgili sınavda birçok soru çıkıyor. Bu durumda parçada anlam ile cümlenin ögelerinin test sayıları da aynı olmayacaktır.
Bir soru bankasında ortalama 90-95 test olur. Branşınızın merkezî sınavlardaki ağırlığına göre bu test sayısı çok az artar veya azalır.
Soru bankasında yer alacak konuların hangisine kaç test ayıracağınızı toplam test sayısını bölüştürerek belirlersiniz.
Planı oluşturduktan sonra sorularınızı yazarak (yeni nesil soru yazımında dikkat edilmesi gerekenler için yazı dizisine ait önceki yazıları okuyabilirsiniz. ) ilk yazım aşamasını tamamlarsınız. Bu aşama ortalama 1,5-2 ay gibi bir sürede tamamlanmalıdır. Soru bankası dışındaki deneme, konu taraması testleri gibi ürünlerde tabii ki bu süre biraz daha kısadır.
Soru İçerikleri
Soruların içeriğine gelecek olursak özellikle ‘’eğitim’’ yayıncılığı yaptığımız ve öğrencilere hitap ettiğimiz için bu aşamada fazlasıyla dikkatli olmalı ve her cümleyi her yönüyle düşünmeliyiz. Kullandığımız hiçbir ifadenin öfke, nefret, şiddet, siyasi mesaj, yanlış örnek olabilecek davranış veya aşırı duygusallık içermemesine dikkat etmeliyiz. Mümkün olduğunca güncel, bilimsel, teknolojik gelişmeleri konu almalı; verdiğimiz örneklerin günlük hayat ile de bağdaştırılabilecek örnekler olmasına dikkat etmeliyiz.
Sorularda, günlük hayat ile ilgili örnek olay kullanımı fazlasıyla artmış durumda. Bu nedenle ağır veya edebi cümleler değil, günlük hayat ile bağdaştırılabilecek cümleler kullanmalıyız.
Sevgiler.
Yorumlar
Yorum Gönder
Yorum Bırak