Terim Anlam Nedir?

Terim anlam sözcüklerin bazı spor, sanat ya da meslek dalları özelinde karşıladığı kavramlar anlamına gelir. Bazı sözcükler günlük hayatta bilinen anlamları ile kullanılırken farklı bir meslek grubu ya da topluluk için gerçek ya da mecaz anlamından bambaşka bir kavramı ifade eder.

Örnek:

• Söylediklerinin doğru olduğunu biliyorduk ama inanmak istemiyorduk. (Gerçek)
• Tahtadaki iki noktanın arasına bir doğru parçası çizdi. (Terim)

Bu örneklere baktığımızda ilk cümlede ''doğru'' sözcüğünün yaygın ve gerçek anlamı ile kullanıldığını görüyoruz. İkinci cümlede ise ''doğru'' sözcüğü matematik bilimindeki özel anlamı ile kullanılmıştır. Sözcüğün matematik biliminde karşıladığı kavram, sadece bu konu hakkında bilgi sahibi olanların gerçekleştirebileceği bir kullanımdır.

Terim anlam örnekler ile incelendiğinde çok daha rahat anlaşılabilen bir konudur. Çoğu zaman LGS Türkçe soruları incelendiğinde terim anlam ile ilgili soruların diğerlerine göre daha kolay sayılan sorular olduğu görülür. Genellikle terim anlamıyla kullanılan sözcüğün içinde bulunduğu cümle bu konu ile ilgili ipuçlarını zaten verir. Terim anlamıyla kullanılan sözcüklerin geçtiği paragraf veya cümleler, doğal olarak bir bilim, spor, sanat ya da meslek ile alakalı kurulmuş cümleler ya da metinlerdir. Dolayısıyla terim anlam soruları çözülürken ilk dikkat edilmesi gereken durum, verilen cümlelerden hangisinde belirli bir topluluktan, meslekten ya da sanattan bahsedildiğini bulmaktır. Bazen çeldiricilerin içerisinde bu şekilde şaşırtmalı durumlar olabilir. Ancak çoğu zaman terim anlamlı kelimeler seçeneklerin arasından kendini hemen belli eder.

Doğru cevabın tespit edilmesinin en kolay olduğu sorular arasında terim anlam konusuna ait sorular yer alsa da bazen sorunun aşırı kolay olması ya da cevabın çok bariz bir şekilde verilmiş olması öğrencileri şüpheye düşürür. Böyle bir durumda çeldiriciler tek tek dikkatlice incelenmelidir. Öncelikle sözcüğün terim anlamıyla kullanılabilmesi için içinde bulunduğu cümlenin de o terimin yer aldığı sanat, spor ya da meslek ile alakalı olması gerekir. Aşağıdaki örneklerle konuyu inceleyelim.

Terim Anlam Örnekler

Terim anlam ile ilgili YKS Türkçe soruları ve LGS Türkçe çıkmış sorular baktığımızda en çok kullanılan sözcüklerden birinin ''perde'' olduğunu görürüz. Bu sözcük üzerinden örneklere bakalım:

• Odasına yeni aldığı perde sarı tonlarında bir renge sahipti. (Gerçek)
• Perde ayaklı hayvanlar ile ilgili bir belgesel çekiyoruz. (Terim - Hayvan Bilimi)
• Yüksek perdeli şarkıları farklı bir tondan söylemelisiniz. (Terim - Müzik)
• Gözlerindeki perde yüzünden ameliyat olması gerekiyor. (Terim - Tıp) Bu cümlede geçen ifadeyi ''gözüne perde inmek'' mecazlı söyleyişiyle karıştırmayalım. Burada bahsedilen durum katarakt hastalığıdır.
• Sahneleyeceğimiz tiyatro oyunu iki perdeden oluşuyor. (Terim - Tiyatro)

Terim anlam örneklerde görüldüğü gibi birden daha fazla olabilir. Bir sözcüğün tek bir terim anlamı olması gerekmez. Farklı alanlarda karşıladığı farklı kavramlar olabilir. Yine bu cümlelerde görüldüğü gibi sözcüğün terim anlamıyla kullanıldığı cümleler her zaman o meslek, spor ya da sanat dalı ile alakalı ipuçları verir. Terim anlam konu anlatımı yapılırken bu durum özellikle belirtilir. Bir sözcüğün terim anlamlarının olması o sözcüğün gerçek anlam ya da mecaz anlam kullanımlarının olmadığını göstermez. Bu konudaki ayrımı daha iyi yapabilmek için gerçek anlam nedir ve mecaz anlam nedir konularına da göz atmalısınız.

Şaşırtmalı Terim Anlam Soruları

Bazen bir sözcüğün hem günlük kullanımdaki hali hem de diğer gerçek anlamları sıklıkla bir spor, sanat ya da meslek alanında kullanılır. Ancak sözcüğün o alandaki bir kavramın ya da varlığın anlamını karşılaşaması her zaman onun terim anlamıyla kullanılan sözcük olduğunu göstermez. Yukarıda gerçek ve terim anlamlarıyla incelediğimiz ''perde'' sözcüğü üzerinden bu durumu detaylandıralım.

• Açık havadaki sinema perdesi beklediğimizden çok daha küçüktü. (Gerçek)

Bu cümlede geçen ''perde'' sözcüğü ilk bakıldığında sanki doğrudan sinema sanatı özelinde bir kavramı karşılıyormuş gibi duruyor. Ancak. örneği dikkatli incelediğimizde burada sözü edilen ''perde''nin gerçek anlamıyla kullanıldığını ve aslında üzerine görüntü yansıtılan gerçek bir perdeyi ifade ettiğini görüyoruz.

Terim anlam test ve etkinlikleri için denemeler kategorisine girebilir ve sözcükte anlam konu anlatımı yazısına göz atabilirsiniz.